Zarys biografii
Nikita Chruszczow, znany także jako Nikita Sergejewicz Chruszczow, urodził się 15 kwietnia 1894 roku w Kalinowce, wówczas w Imperium Rosyjskim, obecnie na Ukrainie.
Był radzieckim politykiem i przywódcą Związku Radzieckiego w latach 1953–1964. Jego kadencja na stanowisku sekretarza generalnego Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego (KPZR) przypadła na okres zimnej wojny.
Droga do władzy
Chruszczow zaczynał swoją karierę polityczną w okresie rewolucji październikowej. W 1938 roku został członkiem Biura Politycznego KPZR. W 1953 roku, po śmierci Józefa Stalina, Chruszczow wszedł do kolegialnego kierownictwa partii komunistycznej. Wkrótce potem przejął kontrolę nad partią i państwem, eliminując swoich rywali politycznych.
Reformy i kontrowersje
Chruszczow znany był z prób reformowania sowieckiego systemu, co wyraźnie uwidoczniło się w jego słynnym przemówieniu na zamkniętym posiedzeniu XX Zjazdu KPZR w 1956 roku. W przemówieniu tym skrytykował terror stalinowski i wprowadził pewne liberalizacje polityczne. Jednakże jego reformatorskie działania spotykały się z oporem konserwatywnych frakcji wewnątrz partii.
Polityka zagraniczna
W polityce zagranicznej Chruszczow prowadził politykę tzw. „destalinizacji” oraz rozpoczął inicjatywy na rzecz pokoju, co zaowocowało m.in. Zimną Wojną. Jego najbardziej znane wystąpienie miało miejsce podczas sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ w 1960 roku, kiedy to wygłosił słynne przemówienie, w którym wzywał do pokojowego współistnienia między Zachodem a Wschodem.
Upadek i dziedzictwo
Chruszczow został odsunięty od władzy w 1964 roku, głównie z powodu niepowodzeń w polityce gospodarczej oraz niezadowolenia wewnętrznego w KPZR. Zmarł 11 września 1971 roku w Moskwie. Jego dziedzictwo jest obiektem dyskusji – zarówno krytykowane jest za represje polityczne, jak i chwalone za pewne reformy i próby deeskalacji napięć międzynarodowych.
Nikita Chruszczow był postacią niezwykle istotną w historii Związku Radzieckiego i geopolityki światowej. Jego polityka wewnętrzna i zagraniczna miała ogromny wpływ na rozwój sytuacji międzynarodowej w okresie zimnej wojny. Choć jego rządy nie były pozbawione kontrowersji, to jednak pozostawił trwałe ślady w historii, będąc zarówno krytykowany, jak i podziwiany przez kolejne pokolenia historyków i polityków.